อควาโปนิกส์ ตอบโจทย์วิถีพอเพียงของคนเมือง
Aquaponics มาจากคำว่า
- Aquaculture (การเลี้ยงสัตว์น้ำ)
- Hydroponics (การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน)
Aquaponics จึงหมายถึง การปลูกพืชควบคู่กับการเลี้ยงปลา โดยการพึ่งพาอาศัยกันระหว่างพืชกับปลาในอัตราส่วนที่สมดุล
ปลา + พืช = อควาโปนิกส์
แนวคิด นำของเสียจากปลามาเป็นสารอาหารให้กับพืช และใช้พืชบำบัดน้ำเสียให้กับปลา วนเป็นวัฐจักร
หลักการทำงาน เมื่อปลาขับถ่ายของเสียออกมาจะถูกย่อยสลายกลายเป็นสารอาหารสำหรับพืช โดยเราจะนำน้ำเลี้ยงปลามาใช้รดผัก ผักก็จะดูดของเสียจากน้ำเป็นการช่วยบำบัดน้ำเสียและนำวนกลับไปให้ปลาอีกครั้ง เปรียบได้กับสมัยก่อนคือการเลี้ยงปลาในนาข้าว
ประโยชน์
- ไม่ต้องขุดดิน ไม่ต้องรดน้ำ ไม่ต้องใส่ปุ๋ย
- ลดการใช้น้ำในการปลูกพืชได้มาก
- ใช้พื้นที่น้อย สามารถทำในพื้นที่แคบๆได้
- ไม่จำเป็นต้องใช้แสงธรรมชาติ
- ประหยัดเวลาและขั้นตอนในการดูแล
- ได้ผลผลิตทั้งปลาและผักในระบบเดียวกัน
ข้อเสีย
- ต้องใช้พลังงานไฟฟ้า
- ระบบที่เลี้ยงปลาหนาแน่นมาก อาจต้องมีระบบสำรองไฟฟ้า
ระบบอควาโปนิกส์ขนาดเล็ก (ภาษาอังกฤษ)
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
- ตู้เลี้ยงปลา
- ปั๊มน้ำขนาดเล็ก
- วัสดุปลูก (หินขรุขระ,เม็ดดินเผา)
- ถาดปลูก
- ท่อน้ำ
กระบวนการย่อยสลายของเสียจากปลา
- ปลาจะปล่อยของเสียออกมาเป็น แอมโมเนีย(NH3) ซึ่งมีพิษแรงที่สุด
- แบคทีเรียไนโตรโซโมนาส จะเปลี่ยนแอมโมเนีย(NH3) เป็นไนไตร(NO2) ซึ่งมีพิษรองลงมา
- แบคทีเรียไนโตรแบคเตอร์ จะเปลี่ยนไนไตรเป็นไนเตรท(NO3) ซึงมีพิษน้อยที่สุด
- แบคทีเรียจะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เราไม่ต้องนำมาใส่เพิ่ม
- ถ้าแบคทีเรียไม่ทำงานจะทำให้มีแอมโมเนียหรือไนไตรสะสมในระบบมากเกินไปและจะทำให้ปลาตาย
- ไนเตรทสามารถสะสมได้ถึง50ppm(ส่วนในล้านส่วน) โดยที่ปลายังอยู่ได้สบาย (ถ้า150ppmอาจทำให้ถึงตายได้)
ทีม Aquaponics : นำเสนอวิถีชีวิตพอเพียงสำหรับคนเมือง
สถานที่ : วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร
โดย : คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
เขียนบทความโดย : นุ สะและหมัด
ภาพโดย : ปารเมศ ขุมทอง
หากคุณชอบบความนี้ อย่าลืมกดแชร์ให้เพื่อนๆที่ด้านล่างนี้นะครับ
ความเห็นล่าสุด